Como cogumelos que xermolan nos montes do outono galego, así via Jon Sistiaga medrar os GULAGS na parte independente de Corea. Através da fiestra do autocarro, o xornalista de investigación analisaba polo miudo a dura, cruel, fria e mesmo perversa realidade da República Popular Democrática de Corea. Ven esas casas que están construindo? Posíbelmente sexa un GULAG. Ven as persas que traballan nesa leira? Posíbelmente todos sexan disidentes. So lle faltou: e ven ese círculo amarelo que brilla no ceo? Posíbelmente sexa unha nave dos extraterrestres que abduciron aos coreanos do norte. Todo indica que Sistiaga botou man da técnica que Hergé empregou para ese tratado de história que é Tintín no País dos Soviets.

O documental (se se pode chamar así a esa tomadura de pelo) que Cuatro realiza sobre a República Popular Democrática de Corea nace como resposta competitiva á reportaxe elaborada por unha equipa de Tele 5 nese mesmo país. As diferenzas cualitativas entre os dous traballos, das que falaremos máis adiante, son enormes, ainda que no que máis difiren é na atitude cara áo obxecto de análise.

A cadea televisiva que mellor representa o cutre progresismo procapitalista e imperialista español, Cuatro, propriedade do ex franquista Polanco, pregou para que os responsábeis das relacións internacionais da R.P.D.C lle permitisen realizar a reportaxe. Foi o catalán Alejandro Cao quen lles deu consentimento ante a promesa da Cadea se facer un traballo xusto. Seica houbo unha loita en Cuatro para ver quen viaxaba a Corea. Finalmente foi Sistiaga, que se impuxo a unha compañeira reporteira da cadea interesada tamén na viaxe, porque, como el mesmo dixo ao intermediário coreano, tiña contactos máis importantes na Cadea e, nas verbas de Sistiaga: "eu son a estrela de Cuatro". Esta atitude arrogante exibiu-na o irundarra desde que puxo os pes en Pyongyang. Tamén un etnocentrismo que xa víramos asomar durante a sua estada en Iraq, durante o comezo da ocupación, cando manifestara que o exército iraquí empregaba "tácticas marullosas", supon-se que en contraposición á apostura dos ocupantes.

E precisamente foi este comportamento vanglorioso, mesmo un mal acochando desprezo, o que máis irrotou a Alejandro Cao, quen, como xa dixemos, recebera por parte de Cuatro o compromiso de facer un traballo lonxe de maniqueismos e manipulacións. Ao contrário que a equipa de Tele 5, á que se lle abriron importantes portas, podendo entrevistar a dirixentes da R.P.D.C., a Jon Sistiaga non se lle permitiu sair do rego marcado polo catalán nen un milímetro, o que explica a pobreza da reportaxe de Cuatro, que se limita a unha sucesión de imaxes que poderia gravar calquer turista, sen máis.

Xunto á pobreza, o que máis caracteriza a esta reportaxe é a manipulación. Sistiaga apresenta-se aos televidentes como xornalista camuflado, tentado pintar un verniz de arriscada investigación. Minte descaradamente cando comenta as imaxes coidadosamente seleccionadas, tendenciosamente editadas. Por citar un exemplo, cando o xornalista está diante dunha imaxe de Kim il Sung, e recebe un toque de atención dunha traballadora, escolle un xesto facial que busca reflectir asombro e incredulidade, e, con voz baixa e angustiosa, comenta que, como podemos comprobar, está proibido dar-lle as costas aos retratos do líder! Cunha mestura entre cepticismo, indignación e xocosidade, Alejandro Cao comenta esta situación. A Casa de Exposición de Kimilsungia/Kimjongilia (flores nacionais de Corea do Norte), que é onde Sistiaga atopa a represión selvaxe dunha robótica funcionária do terrorífico rexime, é un dos lugares máis visitados da capital. Como ese dia, o normal é que haxa unha longa ringleira de persoas agardando para fotografar-se diante de calquera das imaxes alí expostas. A muller reponsábel desa sala, ante a pachorra do xornalista diante dunha imaxe, animou-no amábelmente a apartar-se para que o resto da xente podera tirar fotografias sen que saira a cabeza deste auténtico lince da investigación. Unha sucesión de falácias deste estilo conforman o conxunto da reportaxe.

Como non falar das imaxes que amostran a unha rapariga chapiñando nun charco, como querendo demostrar a que povoación da parte norte de Corea vive na máis absoluta das misérias. Xa sabe, se vosté xogou de pequeno nunha charca... posíbelmente estivese a piques de morrer de fame, vosté e toda a sua familia. Avisado está.

Ainda que o máis alucinante da reportaxe, chegando ao cómico se non fose porque moitisima xente e totalmente permeábel á mensaxe dos media, eran os comentários do noso heroe Sistiaga tipo: a ollada dos coreanos é triste..., as roupas que visten son escuras... Un país miserento e tristeiro no que Jon resplandecia como un príncipe azul das liberdades... do capital.

Un dos momentos máis miserábeis da reportaxe e cando están no Museu Sinchon Ri, adicado á memória dos miles de asasinados en Sinchón polo exército norteamericano. O condado de Sinchón foi ocupado polas tropas imperialistas que durante 52 dias acabaron coa vida dun cuarto da povoación, 35.380 persoas, entre elas moitos recéns. A maioria delas foron asasinadas a sange frio, como cando pecharon nun armacén a mulleres e nenos que foron rociados con gasolina para despois queimá-los vivos. Pois é neste Museu onde Sistiaga non deixa de desprezar e humillar as fotografias e os debuxos que lembran esta masacre.

Corea do Norte perdeu 3 millóns de persoas na heroica defensa da independéncia da Pátria. Eis a principal vítima deste novo ataque dos mercenários do império, a história da República Popular Democrática de Corea, a sua constante e vitoriosa loita anti-imperialista. Algo do que non quere decatar-se non só a esquerda do sistema, senón tamén moitos dos que se consideran esquerda transformadora, eses que quedan no anedótico, no suprendente para os nosos costumes. Eses que, como Sistiaga, botan man das obras de Orwell, confidente do Império Británico, para tentar desprestixiar a Corea do Norte. Eses que non son quen de comprender que o pincipal é que a R.P.D.C. é capaz de resistir á marxe da dinámica do capitalismo, mália todos os bloqueos e ameazas, que con erros e acertos (pero son os SEUS erros e acertos) construe dia a dia un sistema onde o interese colectivo impón-se ao individual. Non podemos definir-nos de esquerdas, anticapitalistas, e mofar-nos dun país no que o anticapitalismo e a soberania nacional son duas das principais razóns de ser.