Servizo Noticioso Un Mundo Que Gañar
27/11/06

"Con isto rematan os once anos de guerra civil no noso país", declarou o presidente Prachanda do Partido Comunista do Nepal (Maoista), PCN(M), cando el e o primeiro ministro G. P. Koirala asinaron un "Acordo de Paz Global" na noite de 21 de novembro. O PCN(M) e a alianza dos sete partidos que hoxe governa o país acordaron formar un governo de transición antes do 1 de decembro e celebrar eleizóns para unha asemblea constituinte, co fin de redactar unha nova constitución e estabelecer un novo sistema governamental antes de xuño de 2007.

O governo declarou feriado o dia seguinte e solicitou que a cidadania levase a cabo a tradicional cerimónia Deepwali. O PCN(M) organizou reunións de vitória e actos de masas ese dia.

Por todo o mundo, os amigos da revolución do Nepal perguntan-se como interpretar este acordo á luz dos obxectivos que declarou o PCN(M) cando encetou a guerra popular o 13 de fevreiro de 1996: facer unha revolución de nova democrácia como primeiro paso cara ao socialismo e o comunismo.

Após dez nos de guerra popular, o Exército Popular de Liberación, dirixido polo PCN(M), liberou a meirande parte do país. Nas rexións baixo o mando do EPL criaron-se órgaos de poder popular e as transformacións golpearon o milenário sistema social encabezado por un rei que se di a reencarnación do deus hindú Vishnu. Os campesiños pobres, minorias nacionais oprimidas e vítimas do vil sistema de castas ergueron-se e colaboraron para exercer o poder con aqueles das castas altas que racharon co brahmanismo. En poucos anos, a anteriormente horrível situación das mulleres, operou asombrosos cámbios: as mulleres xogan un papel importante na nova democrácia: ingresaron no EPL (conforman o 35% das tropas) e comezaron a criar unha nova cultura na que mulleres e homes casan con quen desexen, sen importar as anteriores barreiras de casta ou família.

Os protectores armados do vello Estado, coñecidos até hai ben pouco como o Exército Real de Nepal (ERN), están confinados na capital, nunhas cantas vilas grandes e nalgúns cuarteis grandemente fortificados, sen poder desprazar-se agás en helicóptero ou en grandes combois. O ERN recebeu moito apoio dos Estados Unidos, Índia, Inglaterra, China e outros governos reacciónarios, mais son odiados por moita xente das cidades e do campo. Case todos os nepaleses consideran que o rei é culpável do asasinato do seu irmán e boa parte da família real en 2001. En abril de 2006, o movimento popular na capital e outras cidades golpeou forte á monarquia. Como resultado dese movimento e da guerra popular, o rei tivo que ceder e reinstaurar o préviamente disolto parlamento. Mudou-se o nome do ERN polo de Exército do Nepal, ainda que os vellos comandantes asasinos permaneceron nos seus postos. Declarou-se o cese do fogo entre o Exército do Nepal e o Exército Popular de Liberación. Toda a sociedade puxo en primeiro plano o debate sobre que clase de sociedade e que clase de Estado se estabelecerán no país.

Como afecta o acordo de paz aos dous exércitos

Segundo o novo acordo, o Exército Popular de Liberación estará confinado en sete acantonamentos (zonas designadas), con tres campamentos en cada un. Informa-se que no momento de asinar o acordo, a meirande parte dos integrantes do EPL xa se internaran nos acantonamentos, e en pouco tempos así o faria o resto. Un comité conxunto do EPL, o Exército do Nepal e da ONU escolleron as zonas.
O acordo di: "Despois de internar-se os combatentes maoistas nos acantonamentos, armacenaran-se todo o armamento agás aquel requerido para a seguridade dos acantonamentos". A ONU vixiará o proceso de gardar as armas baixo un só cadeado, levará un rexistro do armamento e instalará un dispositivo con sereas. No caso de precisar examinar o armamento baixo cadeado, a ONU terá que facé-lo na presenza do bando respeitivo. Determinaran-se todos os detalles técnicos e o seguimento con cámaras, segundo o acordo conxunto da ONU, o PCN(M) e o governo do Nepal.

O Exército do Nepal, pola sua banda, "confinara-se nos cuarteis. Gardará a mesma cantidade de armas que os maoistas baixo un só cadeado". O resto de condicións son as mesmas que ás dos guerrilleiros, segundo a tradución non oficial ao inglés do xornal Kantipur. Segundo os meios de comunicación, o EPL ten 35.000 integrantes e o Exército do Nepal case tres veces esa cantidade. Como ambos mandos gardarán baixo chave a mesma cantidade de armas, iso significa que o Exército do Nepal non terá a maioria do seu armamento baixo chave.

O Consello de Ministros, que se formará antes do 1 de decembro e incluirá a ministros do PCN(M), "controlará, mobilizará e manexará ao Exército do Nepal segundo a nova Lei Militar. O Consello Interino de Ministros elaborará e executará un detallado plano de acción para democratizar o Exército do Nepal por meio de recomendacións do respeitivo comité do Parlamento Interino. Entre outras cousas, determinará o carácter nacional e será adestrado segundo os princípios democráticos e os valores dos direitos humanos. O Exército do Nepal continuará con tarefas como a seguridade fronteiriza, dos repetidores telefónicos, do secretariado central e a seguridade de persoeiros importantes". Outra sección di: "O governo encarregara-se da seguridade dos líderes maoistas".

O novo governo dará racións alimentícias aos integrantes do EPL nos acantonamentos, que non é pouca cousa, xa que en cada un haberá miles de soldados. O acordo engade: "O Consello Interino de Ministros formará un comité especial para inspeccionar, integrar e reabilitar aos combatentes maoistas". Os dous exércitos terán proibido levar uniforme de combate ou portar armas fora das zonas de confinamento, reclutar soldados ou procurar armas novas. Porén, "as forzas de seguridade despregadas polo governo interino terán autoridade para levar a cabo patrullas de rutina, explorar co fin de impedir o tráfico ilegal de armas, explosivos ou matérias primas para a fabricación de armas". A tradución de Kantipur di: "A policia do Nepal e a Policia Armada continuarán coas tarefas de manter o sistema xurídico, a orde pública, e as investigacións criminais segudo as normas do Jana Andolan, segundo o Acordo de Paz e segundo as leis vixentes.

O papel da ONU

Ian Martin, o representante persoal do secretário xeral da ONU, Kofi Annan, e outros funcionários da ONU, xogaron un papel directo no proceso. O seguinte paso após o Acordo de Paz Global, e unha condición prévia para os pasos posteriores, segundo Martin, é un acordo tripartito sobre os detalles do uso de armas entre o governo, os maoistas e a equipa da ONU. Ainda que altos funcionários dos Estados Unidos e a Unión Europea estiveron no lugar dos feitos, e os Estados Unidos, Inglaterra, a Índia, Xaón, Noruega, Suiza e Israel receberon con beneplácito o acordo, o Consello de Seguridade da ONU ainda non tratou formalmente o asunto.

Unha carta que enviou á ONU o primeiro ministro e o presidente do partido maoista en agosto de 2006, ratificada polo Acordo de Paz Global, solicita que a ONU xogue un papel no Nepal en torno a cinco pontos: titorizar a situación dos direitos humanos, vixiar o Código de Conduta de 25 pontos entre os dous bandos, confinar aos dous exércitos nos seus campamentos e cuarteis, vixiar as armas baixo chave e traballar de observadores durante as eleizóns á asemblea constituinte. Coa sinatura do acordo de paz, o Alto Comisionado para os Direitos Humanos da ONU afirmou que o seu organismo realizará labores en todos os distritos do país e aumentará o controlo nas zonas rurais.

O governo interino, o sistema xurídico e o rei

Prachanda e Koirala lograron elaborar un amplo proxecto de acordo nunha reunión o 8 de novembro que se tiña que asinar antes do 16 de novembro. Non se explicou por que isto non ocorreu, mais o Acordo de Paz Global do 21 de novembro ratifica ese proxecto, engadindo-o como anexo. Tampouco se dixo nada sobre a constitución interina que se teria que finalizar e asinar antes do 21 de novembro. Esa constitución será a base para o novo governo e os seus programas. O Acordo de Paz Global di que o sistema xurídico e a constitución existentes seguirán en vigor até que se adopte unha constitución interina, e despois diso, as vellas leis seguirán en vigor a non ser que "non concorden" coa nova constitución. O Acordo engade: "Ambos os dous bandos aceitan non criar nengunha forma de estrutura paralela en nengunha sección das estruturas do Estado e do governo, segundo as decisións do 8 de novembro". Esas decisión estipulan: "O dia que se forme o parlamento interino, o governo e os tribunais populares administrados polo PCN(M) serán disoltos. Formaran-se organismo interinos a nível dos distritos, cidades e aldeas".

Segundo o documento do 8 de novembro, o governo interino que se formará antes do 1 de decembro, estará encabezado por un consello no que participarán os maoistas. Ademais dos 209 membros actuais do parlamento, haberá 73 representantes maoistas. Tamén haberá 48 novos integrantes da "sociedade civil" de entre os partidários de todas as formacións políticas do país. Do total dos 330 integrantes, o PCN(M) ten que ter uns cantos menos que o partido máis grande, o Partido do Congreso Nepalés, e o mesmo número que o segundo partido de peso, o Partido Comunista do Nepal (Marxista-Leninista Unificado). Fican fora algúns antigos membros do parlamento consierados "non partidários do Acordo" por mor da sua "oposición ao movimento popular".

O Acordo de Paz Global suprime ao rei Gyanendra "toda autoridade con respeito ao governo do país", ainda que mantén a coroa. As propriedades do rei anterior (o irmán de Gyanendra) e da sua esposa pasarán a fideicomiso do Estado. Nacionalizaran-se todas as propriedades que Gyanendra comprou persoalmente desde que acedeu ao trono (palácio, bosques, parques, lugares patrimoniais e arqueolóxicos). Decidira-se sobre a continuidade ou a fin do monarca através do voto dunha maioria simples na primeira reunión da asemblea constituinte, que decidirá a furtura forma de governo do país.

Cuestións sociais

Ante unha reunión de políticos, diplomáticos e persoalidades, após o Acordo, o presidente Prachanda dixo: "Este momento significa a fin dos 238 anos do sistema feudal", en referéncia á data na que se instaurou a monarquia.

O acordo fala da "determinación por reestrutura de forma progresista o Estado co obxectivo de resolver os problemas existentes no país, baseados en clases, castas, crenzas e xéneros, reitera o pleno compromiso cos valores democráticos e a sua aceitación, así como o sistema democrático pluripartidista de governo, liberdades civís, direitos fundamentais, plena liberdade de imprensa e o conceito de Estado de Direito; manter a democrácia, a paz, a prosperidade, o cámbio económico e social, e a independéncia, a integridade, a soberania e a dignidade do país.. Declara-se o comezo dun novo capítulo de colaboración pacífica rematando coa loita armada en todo o país desde 1996, por meio do consenso político entre os dous bandos para asegurar a soberania do povo nepalés meiante unha asemblea constituinte, unha solución política orientada cara ao futuro, a reestruturación democrática do Estado e a transformación económica, social e cultural".

O Acordo promete as seguintes metas concretas: "Adoptar un sistema político acorde cos direitos humanos fundamentais universalmente aceitados, un sistema democrático pluripartidista, a soberania inerente á cidadania, a supremacia do povo, un sistema de freos e equilíbrios constitucionais, o Estado de direito, a xustiza social, a igualdade, un poder xudicial independente, eleizóns periodicas, o controlo pola sociedade civil, a plena liberdade de imprensa, o direito da cidadania á información, a transparéncia e verificación das actividades dos partidos políticos, a participación do povo e un conceito imparcial, competente e xusto da burocrácia.

"Abordar os problemas relacionados coas mulleres, intocáveis, povos autóctenes, janajaties, madheshies, oprimidos, marxinados, minorias e atrasados, acabando coa discriminación de clase, casta, idioma, xénero, cultura, relixión e rexión, e reestruturar o Estado de maneira incluinte, democrática e progresista, acabando coa actual estrutura centralizada e unitária do Estado.

"Continuar executando cando menos os programas de consenso xeral para a transformación económica e social para rematar con todas as formas de feudalismo.

"Adoptar medidas para levar a cabo un programa de reforma agrária científica acabando co sistema feudal de propriedade da terra, segundo a política de protexer e fomentar a indústria e os recursos naturais. Adoptar medidas para estabelecer os direitos de todos os cidadáns á educación, saúde, vivenda, emprego e reservas de comida. Adoptar medidas para dar terras e outras proteccións económicas aos campesiños sen terra, aos kamaiya, aos halia, aos harwa, aos charwa e aos sectores atrasados económicamente. Adoptar medidas para castigar severamente aos funcionários do governo que se apoderen de propriedades meiante a corrupción. Elaborar conceitos de desenvolvimento comúns para a transformación económica e social. Aplicar medidas para aumentar os investimentos no fomento da indústria, o comércio e as exportacións co obxectivo de aumentar as oportunidades de xerar ingresos asegurando os direitos profisionais dos traballadores".

Os dous bandos devolverán de imediato todas as propriedades confiscadas, entre elas os edifícios e terras, públicas e particulares, liberarán a todas as persoas arrestadas e aos prisioneiros políticos, darán dados sobre os desaparecidos, permitirán que os desprazados retornen aos seus fogares e "non discriminaran nen exercerán presión" sobre as persoas pola afiliación política dos seus familiares. Unha Comisión Nacional de Paz aplicará medidas de socorro ás persoas incapacitadas ou desprazadas durante a guerra. Unha Comisión da Verdade e da Reconciliación "investigará a aqueles que cometeron graves violacións dos direitos humanos e crimes de lesa humanidade no curso do conflito armado, fomentando un ambiente de reconciliación na sociedade".

Etiquetas: Asia