En Tbilisi e noutras cidades de Xeórxia comemorou-se en 1956 o terceiro aniversário da morte de Stalin. As manifestacións na defensa da figura de Stalin foron provocadas polos rumores que existian sobre o discurso lido por Kruschev no XXª congreso do PCUS, o 25 de fevreiro de 1956. As protestas foron reprimidas sen que se coñeza o número exacto de mortes, ainda que algunhas fontes falan duns 150 mortos. De seguido reproducimos a crónica do xornalista do Trud, Statnikov, que viveu en persoa os feitos.

O 5 de marzo atopaba-me perto do Pazo do Traballo, de camiño ao meu traballo, cando de súpeto comecei a sentir sereas de coche (proibidas polas leis de tráfico) e un grupo de persoas apareceron pola esquina da rua. Eran estudantes (entre 120 e 150) que marchaban a cara descuberta ocupando o centro da rua e portando retratos de Stalin. Os organizadores solicitaban ás persoas coas que se cruzaban que quitaran os gorros en sinal de respeito a Stalin. Algúns manifestantes achegaban-se aos conductores para peder que fixeran soar as suas sereas. Manifestacións semellantes tiveron lugar noutras partes da cidade este dia. Todas as manifestacións converxeron no monumento a Stalin.


O dia seguinte reproduciron-se estas manifestacións ainda que agora organizadas. O número de persoas aumentou, especialmente no mediodia, co remate das clases nas faculdades universitárias. Agora, xunto cos de Stalin, tamén se podian ver restratos de Lenin. As bandeiras vermellas lucian cintas negras en sinal de luto.

Durante ese dia, ás catro da tarde, tivo lugar unha reunión na que estiven presente. Foron convidados os principais funcionários dos ministérios e os principais responsáveis dos distintos xornais -seriamos entre 70 e 80 persoas. A reunión foi inaugurada pola secretário do comité central do Partido Comunista xeorxiano, o camarada Mzhavanadze. Nun breve discurso advogou a todos a traballar para levar á prática as resolucións adoptadas no XXº Congreso do Partido. Informou-nos que se nos daria a coñecer o texto íntegro do discurso de Kruschev. Cando Mzhavanadze marchou, tomou o seu posto Mchedlishvili.

Após a leitura deste documento, comunicou-se-nos que deramos a coñecer a todos os comunistas e aos membros da liga da xuventude o contido do mesmo. Ninguén perguntou nada, e rematou a sesión.

O 7 de marzo os estudantes da Universidade Stalin suspenderon as aulas e sairon ás ruas da cidade. Foron apoiados polos estudantes do Institudo da Agricultura, do Instituto Politécnico e doutros institutos (existen 19 en Tbilisi). Debemos sinalar que os estudantes universitários forzaron ao resto a sair á rua por meio de ameazas aos directores das escolas. Esta masa humana non atopou impedimentos para percorrer a rua principal de Tbilisi, Rustaveli, lanzando consignas como "Longa vida ao gran Stalin" ou "Longa vida ao noso líder Stalin" até chegar a Praza Lenin, onde se congreraon diante da Casa do Concello. Algunhas persoas leron poemas mentres que outros entoaban cancións onde se loubaba a Stalin.

O 8 de marzo a asisténcia medrou. A cidade inzou-se de coches cheos de xente portando bandeiras e retratos de Lenin e Stalin, namentres berraban "Lenin e Stalin, Lenin e Stalin". Numerosos veículos foron requisados polos manifestantes que ameazaron aos conductores, dando lugar a incidentes violentos cando algún conductor non se pregaba ás demandas dos que protestaban. Foi o caso dun conductor que foi sacado do seu coche e lanzado ao rio Kuru.

Durante todo o 8 de marzo a tensión era evidente. Aproximadamente sobre as tres da tarde, na concentración que tiña lugar perto da Praza de Lenin, vários provocadores leron discursos nos que se lanzaban perguntas deste estilo : "Por que non hai nengunha bandeira de luto na cidade?" ou "Por que non hai nengún retrato de Marx, de Engels, de Lenin e de Stalin na fachada da Casa do Concello?". Nese momento várias persoas entraron na Casa do Concello á procura dos retratos. Unha vez atopados foron colocados na fachada do edifício. Que fixo a policia? Nada. Todo o que se fixo nestes dias foi feito no nome do grande fillo do povo de Xeórxia -Stalin-, o seu nome estaba nos beizos de todas as persoas e reflectia a emoción da xente.

Un participante da protesta berrou, sinalando o edifício da Xefatura do Exército Transcaucásico, "se queredes os retratos de Lenin e Stallin tedes que esixí-los na Xefatura". Foi suficiente para que a xente se dirixise á Xefatura. Os gardas conseguiron fechar as portas a tempo. As masas principiaron a golpear as portas e a berrar. Algúns conseguiron escalar a fachada e colocar bandeiras de luto. Durante unha hora a Xefatura foi sitiada polos manifestantes, até que os próprios soldados do cuartel colocaron os retratos de Lenin e Stalin na fachada principal do edifício.

As demandas dos manifestantes continuaron, a cidade debia ser adornada apropriadamente para un dia como ese, un dia de luto, tamén se debian colocar altofalantes para que poetas o oradores tomaran a palavra. Incluso chegaron a reclamar a presenza do Mariscal Chzhu De. Máis tarde se informou que o Marsical non podia ir por atopar-se enfermo.

Xa no serán foron colocados micrófonos e altofalantes perto do monumento a Lenin. Milleiros de persoas estaban concentradas. Foron lidos discursos de natureza chauvinista e anti-soviética. Un dos oradores fixo un longo discurso no que nomeou todos os logros de Stalin, declarando que após a sua morte todas estas conquistas estaban en perigo. Axitando o carné do Partido, chamou á defensa da causa de Stalin, dando a vida se fose necesário. Voaron carnés polo ar, mentres que a xente berraba "xuramos, xuramos".

Os policias que permanecian parados ao meu carón expresaron a sua indignación e poucos foron os que sorriron. Ninguén tomou nengunha medida para parar ao provocador (probávelmente este tiña un carné roubado do Partido). Os provocadores continuaron cos seus discursos contrarrevolucionários. Un home novo, moi corpulento, colleu o relevo do anterior orador. Lanzou un berro semellante ao de Tarzán mentres axitaba o puño. Despois dunha série de acusacións contra o Partido e o governo, rematou o seu discurso con estas verbas: "Os que decidiron profanar a Stalin e a sua memória deben saber que os xeorxianos nunca os perdoaremos. Non permitiremos nengunha ataque ao noso líder Stalin. Calquer revisión de Stalin é unha revisión do marxismo e os cupáveis pagaran co seu sangue". Esta intervención recebeu unha longa ovación dos manifestantes.

Nun momento dado sentiu-se unha chamada de socorro no meio dun remuiño de xente. Os gamberros golpeaban a unha persoa que expresara o seu descontente cos manifestantes. A policia apenas podia defender á vítima.

Os discursos continuaron. Algúen tomou a palavra falando en ruso. Non podia ver a face da persoa pois estaba moi afastado de min, ainda que era evidente, polo seu forte acento xeorxiano, que non era ruso. Debo subliñar que tiven que tomar precaucións e non tomar notas, pois xa vira como un fotógrafo era golpeado e rachada a sua cámara fotográfica cando tentaba fotografar aos manifestantes. E por iso polo que relato este discurso de memória: "Son un estudante dun instituto de Moscova (nengunha mención ao nome do instituto) e quero facer-vos chegar a todos, no nome de todos os estudantes de Moscova, as nosas felicitacións e o noso apoio, solicitando-vos que continuedes a loita. Cando coñecimos o contido do discurso do XXº Congreso dirixido contra o noso líder Stalin sentimos un profundo malestar. Este discurso está escrito co propósito de destruir a amizade entre as xentes e retroceder no relóxio da história. Non permitiremos que ninguén desacredite os servizos de Stalin, líder do proletariado mundial. Só os inimigos do povo revisan o marxismo".

Unha muller berrou: "Escoitade xeorxianos, temos apoios en Moscova. Estan-se celebrando manifestacións non só en Xeórxia, tamén en Stalingrado, Leningrado e outras cidades. Facemos votos por continuar a nosa loita pola causa de Stalin".

Un xoven poeta, que foi moi aplaudido, leu un poema adicado a Stalin e despois berrou: "Estou con vós". Outros intelectuais de Xeórxia, como Abashidze, Kaladze ou Bobokhidze, tamén leron discursos e poemas que comemoraban o aniversário da morte de Stalin. Porén, as masas non estaban satisfeitas. Unha voz dixo: "Queremos novos poemas que falen de Stalin e que reflictan o estado de ánimo durante estes históricos dias".

"Agardamos a Iosif Grishashvili, o gañador do Prémio Stlain, para que veña ler os seus poemas. Por que non está aquí? Cando Stalin estaba vivo el recebeu prémios e diñeiro, e agora o poeta paga deste xeito a sua gratitude. Os xeorxianos non perdoaremos a este poeta".

Calquer persoa podia dirixir-se aos manifestantes, incluso un sacerdote falou agradecendo-lles que protexeran o nome de Stalin.

Máis discursos repugnantes foron lidos perto do monumento.

O 9 de marzo continuaron sucedendo cousas inimaxináveis. Non só a mocidade, tamén os adultos marcharon polas ruas. A meirande parte das fábricas pequenas pecharon. Os traballadores abandonaron o traballo e sairon á rua. A vida normal na cidade foi parada totalmente. O transporte, tranvias e autobuses, deixou de funcionar. Unha enorme cantidade de coches circulaba polas ruas da cidade axitando bandeiras e retratos. Cantaban cancións e berraban "Lenin e Stalin" ou "Longa vida a Stalin". As bandeiras e os retratos de Lenin e Stalin presidian as paredes dos edifícios. As oficinas dos xornais Kommunist e Zarya Vostoka foron asaltadas por descoñecidos que ameazaron con demolá-las se non publicaban edicións comemorativas. Após estes indicidentes, as oficinas destes xornais foron protexidas militarmente.

(...)

Ás 23:45 unha masa de xente encamiñou-se cara á estación de rádio, mentres berraban: "Capturemos a estación de rádio, capturemos a oficina de telégrafos". Os soldados que protexian o edifício foron atacados. Os provocadores utilizaron coitelos, pedras e látegos. Os soldados tiveron que disparar ao ar, mais só conseguiron enfadar ainda máis aos manifestantes. Os provocadores continuaban incitando á xente. Non habia saída para os soldados. As suas vidas estaban en perigo polo que se viron forzados a emprender unha acción defensiva. Só así conseguiron disperar á xente. Despois, coa axuda de tanques, as masas reunidas na Praza Lenin tamén foron dispersadas. Porén, a xente permanecia xunto ao monumento, protexida polos numerosos árbores que impedian o accionar dos soldados.

Os elementos antisociais comezaron a incitar os sentimentos nacionalistas dos manifestantes: "Povo de Xeórxia, o noso sangue derramou-se por Stalin, continuaremos a nosa loita e ninguén abandonará este lugar".

As forzas armadas arrodearon o parque, facendo un chamamento á xente para que se dispersara. Burlas e insultos foi a resposta dos concentrados, ademais de ensinar ameazadoramente coitelos e puños. Ás tres da noite, os provocadores e gamberros comezaron a atacar aos soldados, quitando-lles as armas. O exército, despois de que se producisen as primeiras baixas entre os soldados, tivo que intervir.

Todos estes incidentes foron organizados por provocadores, espias e axentes estranxeiros, como proba o feito de atopar unha bala turca na ferida dun dos soldados.

Rexistraron-se incidentes tamén en Gori. Durante a noite, algúns manifestantes chegaran de Tbilisi até a fábrica textil de Gori. Alí comezaron a berrar-lles aos traballadores: "Por que estades traballando? Hai unha guerra civil en Tbilisi. Os rusos estan matando-nos." Unha parte dos traballadores uniron-se aos provocadores, e foron levados en coches até Tbilisi. A administración da empresa tivo que botar man de novos traballadores para que non se detivera o traballo.

O 10 de marzo o monumento a Lenin amaneceu protexido polos militares, que impediron achegar-se aos manifestantes. Sobre ás 12 un grupo de xente tentou tomar o armacén militar, pero foron rexeitados polos soldados. A lei e a orde foron restauradas na cidade. Foron arrestados algúns dos organizadores e provocadores. Todos os estabelecimentos están funcionando con normalidade. (...)

Correspondente do Trud en Xeórxia.
12 de marzo de 1956, Tbilisi.

Aquí podes ler o texto íntegro en inglés.


Ler máis

Etiquetas: Partidos Comunistas/Marxismo/Historia do Socialismo